Przy zakupie nieruchomości najczęściej koncentrujemy się na jego cenie, układzie czy położeniu. W trakcie dopinania formalności trzeba jednak pamiętać o kwestiach podatkowych, np. o tzw. podatku od wzbogacenia się. Jego wielkość jest związana z wartością zakupionej nieruchomości, może być zatem niemałym obciążeniem. Kto jest zobowiązany do zapłaty tego rodzaju podatku oraz ile wynosi przy zakupie nieruchomości?
Podatek od czynności cywilnoprawnych – co to jest?
Podatek od wzbogacenia się to potoczna nazwa podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Został on wprowadzony ustawą z dnia 9 września 2000 r. Jest to danina pobierana w przypadku m.in. zawarcia umowy sprzedaży, ale także w momencie, kiedy dochodzi do zmian w ww. umowie. Dzieje się tak, kiedy zmiany te doprowadzają do podwyższenia podstawy opodatkowania. Najczęściej opłata podatku leży po stronie nabywcy. Jest on zobowiązany w ciągu 14 dni, bez wezwania ze strony urzędu skarbowego do wypełnienia formularza PCC-3 i wniesienia opłaty podatkowej.
Kiedy przy kupnie nieruchomości płaci się podatek od wzbogacenia?
Podatek od wzbogacenia się jest zobligowany zapłacić każdy, kto dokonał zakupu np. mieszkania i nie uiścił przy tym opłaty podatku VAT. Sytuacja ta ma miejsce przy nabyciu lokalu z rynku wtórnego. W takim przypadku wysokość PCC to 2% wartości rynkowej danej nieruchomości. Opłata jest uiszczana z pomocą notariusza, który sporządził umowę kupna/sprzedaży i to również on odprowadza konkretną kwotę do urzędu skarbowego. Nie można także zapomnieć o taksie notarialnej, którą nabywca lokalu będzie musiał zapłacić zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. według wysokości ustalonych stawek.
Nabywając mieszkanie z rynku pierwotnego np. od dewelopera, nie ma obowiązku zapłaty ww. podatku. Należy jednak pamiętać o uregulowaniu podatku VAT. Stawka VAT wyniesie 8% w przypadku nieruchomości, które spełniają wymogi tzw. społecznego programu mieszkaniowego. Jest to możliwe, kiedy mieszkanie ma maksymalnie 150 m2, zaś dom – 300 m2. Jeśli ww. wartości m2 będą wyższe, stawka VAT wzrośnie do 23% wartości nieruchomości.
Warto nadmienić, że kupując nieruchomość z rynku pierwotnego, jesteśmy zobligowani do zapłaty podatku od hipotek. Na szczęście jest on niewysoki i wynosi zaledwie 19 zł.
Kiedy nie trzeba płacić podatku PCC?
Istnieją sytuacje, kiedy nabywca nie jest zobligowany do zapłaty podatku PCC. Dzieje się tak m.in. w przypadku zakupu:
- lokalu od spółdzielni, kiedy mieszkanie objęte jest prawem spółdzielczym własnościowym,
- mieszkania komunalnego, na mocy przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami,
- nieruchomości na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu.
Kto płaci podatek od wzbogacenia się?
Kwestia po czyjej stronie leży obowiązek zapłaty podatku jest uregulowana prawnie. W przypadku:
- umowy sprzedaży – na osobie kupującej,
- umowy zamiany – po obu stronach transakcji,
- darowizny – po stronie obdarowanej,
- tzw. umowy dożywocia – po stronie nabywcy własności danej nieruchomości.