Ustawa „Prawo bankowe” definiuje zdolność kredytową jako „zdolność do spłaty zaciągniętego kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie". Z pojęciem zdolności kredytowej zazwyczaj można się spotkać w momencie złożenia wniosku o udzielenie kredytu na większe zobowiązanie pieniężne, np. zakupu domu, mieszkania, auta lub bardziej wartościowej rzeczy, której nie można pokryć z bieżących aktywów.
Posiadanie odpowiedniej zdolności kredytowej jest więc czynnikiem determinującym uzyskanie wnioskowanego kredytu. Warto zauważyć, że banki samodzielnie i według własnych zasad obliczają zdolność kredytową danego podmiotu. Dokonując oceny zdolności kredytowej banki najczęściej skupiają się na analizie jakościowej oraz ilościowej. Analizie ilościowej poddawane są zarobki oraz wydatki osoby ubiegającej się o udzielenie kredytu, natomiast do analizy jakościowej brane są pod uwagę m.in.: wiek, wykształcenie, stabilność zatrudnienia i stan cywilny kredytobiorcy.
Podczas obliczania zdolności kredytowej kredytobiorcy bank ma prawo wymagać dostarczenia dokumentów poświadczających aktualne zatrudnienie, wykształcenie oraz uzyskiwane zarobki. Można być także pewnym, że instytucja, do której składany jest wniosek o udzielenie kredytu, skieruje zapytanie do Krajowego Rejestru Długów czy Biura Informacji Kredytowej, które gromadzi dane o prawidłowo spłacanych zobowiązaniach (dostępna jest w nim cała historia kredytowa danej osoby). Dzięki pozyskanym stamtąd informacjom bank sprawdzi, czy wnioskodawca terminowo spłaca oraz spłacał w przeszłości swoje zobowiązania. Ma dostęp nie tylko do zobowiązań zaciągniętych poprzez banki oraz SKOK-i, ale również do pozabankowych instytucji finansowych.
Jak zwiększyć swoją zdolność kredytową?
W przypadku ubiegania się o udzielenie wysokiego kredytu, warto znać kilka podstawowych zasad, które pomogą zwiększyć zdolność kredytową. Do podstawowych należą:
- Zatrudnienie na podstawie umowy o pracę na czas niekreślony. Wnioskodawcy z taka formą zatrudnienia są dla banku najbardziej wiarygodni. Osoby będące na tzw. samozatrudnieniu lub wykonujące umowę o dzieło są mniej pewnymi klientami dla banku z uwagi na mniejszą stabilność i pewność uzyskiwanych dochodów.
- Rezygnacja z posiadania karty kredytowej oraz debetowej. Każde dodatkowe zobowiązanie skutkuje bowiem obniżeniem zdolności kredytowej.
- Zamiar zaciągnięcia zobowiązania z inną osobą. Wspólne zaciągnięcie kredytu oznacza większą stabilność dla banku, niż w przypadku pojedynczego wnioskodawcy.
- Dbanie o własne zobowiązania. W przypadku posiadania kredytu konsumpcyjnego (np. na zakup sprzętu domowego), warto opłacać rachunki w terminie, nawet te o niskiej wysokości. W ten sposób można uniknąć wpisu do rejestru BIK, a jednocześnie wykazać się terminową spłatą swoich zobowiązań.
- Warto sprawdzić swoje dane w Biurze Informacji Kredytowej. Portal BIK jest dostępny dla każdego, a w ten sposób można przeanalizowania swoją sytuację oraz dokonać ewentualnej korekty danych w przypadku ich nieprawidłowości, co może okazać się kluczowe dla procedury uzyskania kredytu.
- Podzielenie kredytu na mniejsze oraz równe raty. Zwiększenie zdolności kredytowej spowoduje także rozłożenie w czasie okresu kredytowania.
- W przypadku gustowania w częstych, drogich zakupach bądź wyjściach warto rozważyć rezygnację z płacenia kartą, bank bierze bowiem takie informacje pod uwagę przy wyliczaniu obciążeń.
- Kluczowa jest oczywiście wysokość zarobków, warto więc przed ubieganiem się o kredyt postarać się o podwyżkę.
