Budownictwo społeczne jest jedną z form budownictwa mieszkaniowego, prowadzonego przez towarzystwa budownictwa społecznego, spółdzielnie mieszkaniowe, a wkrótce również spółki gminne.
Pomoc w budowaniu takich mieszkań ma zapewnić państwo w ramach rządowego programu popierania budownictwa. Oferta społecznych mieszkań czynszowych skierowana jest do osób, których kondycja finansowa nie pozwala na wynajem nieruchomości na rynku komercyjnym. Aby móc z niej skorzystać, dochód gospodarstwa domowego najemcy w dniu zawarcia umowy nie może przekraczać 1/3 przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w województwie, ogłoszonego przed dniem zawarcia umowy najmu. Aby wyliczyć, czy dana osoba kwalifikuje się do skorzystania z TBS dochód należy dodatkowo powiększyć o:
- 20% dla gospodarstwa jednoosobowego,
- 80% dla gospodarstwa dwuosobowego,
- 40% na trzecią i każdą kolejną osobę w gospodarstwie domowym.
Ponadto przyszły najemca musi spełnić następujące warunki:
- nie posiadać tytułu prawnego do nieruchomości położonej w tej samej miejscowości (dotyczy to wszystkich osób, które mają w lokalu zamieszkiwać),
- towarzystwo rozwoju budownictwa może narzucić wymóg wpłaty części kwoty partycypacji w kosztach budowy lokalu, jednak nie może ona stanowić więcej niż 25% wartości mieszkania,
- umowa najmu może dodatkowo narzucać obowiązek zapłaty kaucji zabezpieczającej na poczet ewentualnych szkód wyrządzonych w mieszkaniu.
Pierwszeństwo w skorzystaniu z oferty mają rodziny z dziećmi. Czynsz mieszkań powstałych w ramach programu za 1 m2 nie może przekraczać w ujęciu rocznym 5% średnich kosztów budowy jednego m2 lokalu mieszkalnego w danej lokalizacji. Wskaźnik ten obliczany jest i podawany do publicznej wiadomości przez Główny Urząd Statystyczny. Stawki najmu w ramach budownictwa społecznego będą więc niższe o około 40% od stawek najmu na rynku komercyjnym.
Zasady wynajmu lokali mieszkalnych oferowanych przez towarzystwa budownictwa społecznego, spółdzielnie mieszkaniowe i gminne spółki zarządzające zasobem mieszkaniowym mogą się różnić, a nieruchomości być przyznawane na innych warunkach, na przykład gdy dochód miesięczny jest wyższy od określonej górnej granicy. W celu poznania zasad przyznawania mieszkań należy skontaktować się z jednym z podmiotów działającym na danym terenie.