Posiadacz prawa użytkowania wieczystego ma co prawda prawo do korzystania z nieruchomości, ponieważ jest to umowa zawierana czasem nawet na dziesięciolecia, może nieruchomość zabudować czy użytkować. Jednak przywileje te będą ograniczone w stosunku do prawa własności, może się więc zdarzyć, że użytkownik wieczysty zechce zostać właścicielem.
Czym jest użytkowanie wieczyste?
Użytkowanie wieczyste jest specyficzną formą stosunku prawnego, polegającą na oddaniu osobom fizycznym i prawnym w użytkowanie wieczyste gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, położonych w granicach miast, albo poza granicami administracyjnym miast, ale włączonych do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazanych do realizacji zadań jego jednostki. Przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności odbywa się na podstawie decyzji wydanej przez właściwy organ administracyjny. Przepisy regulujące stosunek prawny jakim jest użytkowanie wieczyste zawarte są w kodeksie cywilny, natomiast te dotyczące przekształcenia zostały wprowadzone w życie na podstawie ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności.
Przekształcanie użytkowania wieczystego we własność (krok po kroku)
Zgodnie z jej zapisami osoby fizyczne i prawne, które w dniu 13 października 2005 roku były użytkownikami wieczystymi gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, mogą żądać przekształcenia tego prawa w prawo własności. Z żądaniem takim mogą również wystąpić osoby będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego, jak również spółdzielnie mieszkaniowe, które są właścicielami budynków mieszkalnych lub garaży położnych na takich gruntach.
Z tej możliwości nie mogą skorzystać jednak użytkownicy wieczyści nieruchomości:
- oddanych w użytkowanie wieczyste Polskiemu Związkowi Działkowców;
- oddanych w użytkowanie wieczyste państwowym i samorządowym osobom prawnym, a także spółkom handlowym, w odniesieniu do których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego jest podmiotem dominującym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 185, poz. 1439 oraz z 2010 r. Nr 167, poz. 1129);
- wobec których toczy się postępowanie administracyjne, mające na celu nabycie nieruchomości lub jej części pod inwestycję celu publicznego.
Osoby, które prawo użytkowania uzyskały po 13 października 2005 roku również mogą żądać takiego przekształcenia, o ile są to:
- - osoby fizyczne i prawne będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego;
- - osoby fizyczne, które uzyskały prawo użytkowania wieczystego na podstawie art. 7 dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. Nr 50, poz.279),
A także następcy prawni osób, którym takie żądanie przysługiwało.
Przekształcenie następuje na wniosek osoby zainteresowanej, na podstawie decyzji wydanej przez:
- starostę wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej – w przypadku nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, w tym również nieruchomości, w stosunku do których prawo własności Skarbu Państwa wykonują inne państwowe osoby prawne;
- wójta, burmistrza, prezydenta miasta, zarząd powiatu albo zarząd województwa – odpowiednio w przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego.
Organ ten wskazuje w decyzji opłatę z tytułu przekształcenia, której wysokość ustala na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami. Opłata ta może zostać rozłożona na kilka lat, o ile użytkownik złoży wniosek w tym zakresie.
